Kolon kanseri hem dünyada hem de ülkemizde çok yaygın. Görülme sıklığı giderek artan kolon kanseri, hem hastanın yaşam kalitesini bozmakta hem de tedaviye başlanmaması ya da geç kalınması durumunda yaşamı tehdit eden risklere yol açabilmektedir. Yıllar içinde yavaş ilerleyen kolon kanseri, erken teşhis edildiğinde gerçek tedavi planlaması ile hastanın yaşam kalitesini ve süresini uzatabilmektedir. 45 yaş üstü herkesin kolonoskopi taraması yaptırması kolon kanserinin erken teşhisinde büyük rol oynuyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi İleri Endoskopi Merkezi’nden Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. A. Emre Yıldırım, “Kolon Kanseri Farkındalık Ayı”nda kolon kanseri hakkında bilgiler verdi.
Ailesinde kolon kanseri olanlar dikkat!
Kolon kanseri yavaş büyüyebilir ve genellikle ilk evrelerde belirti göstermez. Ancak ilerleyen dönemlerde dışkıda kan, karın ağrısı, kabızlık veya ishal, kilo kaybı ve halsizlik kolon kanserinin belirtileri arasındadır. Kolorektal kansere yakalanma riski 50 yaş üzerinde 6 ila 8 kat artar. Kolon kanseri açısından da risk taşıyan kümeler vardır. Ailesinde kolon kanseri öyküsü veya ailesinde kolon kanseri öyküsü olanlar, ailesinde veya geçmişte riskli polip olanlar, ülseratif kolit veya Crohn hastalığı gibi inflamatuvar barsak hastalığı olanlar beklemeden önce uygun aralıklarla tarama kolonoskopileri yaptırmalıdır. 45 yaşında.
Kolonoskopi ile kolon kanserinin öncül vakaları ortaya çıktı
Kolonoskopi, kolon kanseri gibi bağırsak hastalıklarının tanı ve tedavisinde çok değerli bir rol oynamaktadır. Prekanseröz poliplerin (küçük tümör benzeri oluşumlar) tanı ve çıkarılmasında ve kolon kanseri taraması için kullanılır. Kolonoskopi son dönemde yaygınlaştığı için hastalığı bulmada rahatlık sağlayan etkili bir işlemdir. Kolonoskopinin yaygın olmadığı dönemlerde kolon kanseri tanısı dışkıda ima edilen kana bakılarak konmaya çalışılırdı. Kolonoskopinin yaygınlaşması ile risk faktörü taşıyan herkesin 45 yaşından önce kolon kanseri taraması yaptırması önerilmektedir.
Gelişmiş endoskopi uygulamaları kolon kanserini önlemede etkili
Kolonoskopi, kolon kanseri öncüllerini tespit eder. Kolonoskopik taramada hastadan çıkarılan polipin boyutu, sayısı ve patolojik durumu sorgulanır. Tüm bulgulara göre kolonoskopik tarama sıklığı belirlenir. Bazı polipler kolonoskopi sırasında basitçe çıkarılabilirken, diğerleri farklı Endoskopik Mukozal Rezeksiyon (EMR) veya Endoskopik Submukozal Diseksiyon (ESD) gibi ileri endoskopik işlemler gerektirebilir. Bu sayede kansere dönüşebilen polipler endoskopik olarak ameliyatsız erken dönemde çıkartılabilir ve bu hastalığın önüne geçilebilir. Gelişmiş endoskopi birimleri bu konuda çalışmaktadır. Özel birimde özel ekipmanlar ve deneyimli gastroenteroloji uzmanları tarafından işlemler hızlı bir şekilde yürütülmektedir.
Kolonoskopi taramaları düzgün yapılmaz, kolon kanserinin çok erken evreleri saptanmaz ve endoskopik tedavi atlanırsa cerrahi müdahale ile tam tedavi yapılabilmektedir. Daha ileri evrelerde kemoterapi, radyoterapi veya immünoterapi gibi tedaviler de kullanılabilir.
Hızlı kilo vermeye dikkat!
Kolon kanseri konusunda bir uzmana danışılması gereken bazı belirtiler vardır.
• Karın ağrısı veya krampları
• Kalıcı kabızlık veya ishal
• İshal veya kabızlık sırasında kanlı dışkı
• Dışkılama sırasında ince dışkı
• Doluluk hissi veya bağırsak boşalması
• Yorgunluk, halsizlik veya güç kaybı
• İştah kaybı veya kilo kaybı
• Demir eksikliği anemisi (anemi)
• Bağırsakta tıkanıklık hissi
Bu durumda konu ile ilgili deneyimli uzmanlara başvurmakta gecikmemekte fayda var.
Kolon kanserini önlemenin yolları
Kolon kanseri, çeşitli faktörlerin bir araya gelmesi sonucu ortaya çıkar. Bu faktörler arasında genetik yatkınlık, yaş, beslenme alışkanlıkları, hareketsiz yaşam tarzı, iltihabi bağırsak hastalıkları ve çevresel faktörler yer alabilir. Bu faktörlerden düzeltilme şansı olanlar düzeltilerek kolon kanserinden korunmak mümkündür. Kolon kanserinden korunmak için beslenmeye ve fiziksel aktiviteye dikkat etmek gerekiyor. Fazla şeker ve et tüketimi kolon kanserine davetiye çıkarıyor. Obezite, alkol ve sigara tüketimi kişiyi kolon kanserine maruz bırakacak unsurların başında gelmektedir.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
